Vitaliteitsakkoord Wij(k) Gezond!
Herijking Vitaliteitsakkoord Wij(k) Gezond!
Wijk bij Duurstede, Cothen, Langbroek
Op initiatief van de landelijke overheid werden gemeenten gestimuleerd om met lokale partijen en inwoners een lokaal sportakkoord en een lokaal preventieakkoord af te sluiten. In onze gemeente is in 2019 Ons Sportakkoord gesloten en in 2020 het preventieakkoord Wij(k) Gezond. Deze akkoorden zijn in 2022 samengevoegd tot het Vitaliteitsakkoord Wij(k) Gezond. Beide akkoorden zijn in totaal door ruim 40 partijen ondertekend. Zij hebben met elkaar gesproken over welke bijdrage zij (gezamenlijk) kunnen leveren om meer inwoners van onze gemeente de mogelijkheid te bieden om voor een gezondere leefstijl te kiezen. Hierin wordt onderstreept dat samenwerking belangrijk is om deze ambities rondom sporten en bewegen en een gezonde leefstijl in Langbroek, Cothen en Wijk bij Duurstede te realiseren. Of dit nu gaat om meer sporten en bewegen, gezond gewicht, mentale gezondheid, stoppen met roken of overmatig alcoholgebruik, elke partij draagt hierbij zijn eigen steentje bij. Ook inwoners zullen worden betrokken bij het vitaliteitsakkoord, zodat er daadwerkelijk wordt ingespeeld op de bestaande behoeften. Aan het begin van deze nieuwe subsidietermijn is het vitaliteitsakkoord herijkt op basis van de afspraken en acties uit het Sportakkoord 2.0, GALA (Gezond en Actief Leven akkoord) en JOGG (gezonde jeugd, gezonde toekomst). We willen met elkaar een beweging op gang brengen naar een gemeente waarin het voor inwoners gemakkelijker is om gezonde keuzes te maken en zo preventief te werken aan gezondheid en meer mensen met plezier te laten sporten en bewegen.
De kerngroep
Er bestond een kerngroep sportakkoord en een werkgroep gezonde leefstijl. In deze groepen zitten enthousiaste mensen in met een brede blik vanuit verschillende werkvelden uit de 3 dorpskernen. Deze twee groepen zijn samengevoegd tot de kerngroep Wij(k) Gezond. Deze kerngroep zal de aanvragen beoordelen, de financiën verdelen en daarnaast de projecten en activiteiten monitoren, evalueren en waar nodig ondersteunen. De kerngroep is de spil op het gebied van gezonde leefstijl en eerste aanspreekpunt voor de gemeente. Ze weet wat er leeft door haar uitgebreide professionele en vrijwillige netwerk. Hierdoor kunnen ze professionals, instellingen en organisaties (met hun vrijwilligers) aan elkaar koppelen en zo kennisdeling bevorderen.
- Johan van Basten (vakleerkracht bewegingsonderwijs De Wegwijzer)
- David Bouwmeester (fysiotherapeut en eigenaar fysiotherapie & sport Fit4All)
- Frank Brouwer (Stichting Binding)
- Mieke Damen (vertegenwoordiger sportverenigingen Langbroek)
- Odile van Iersel (GGD Utrecht)
- Ad de Jong (vertegenwoordiger sportverenigingen Cothen)
- Marie-Rose van Lieshout (fysiotherapie Weustink)
- Jorike Olde Loohuis (beleidsadviseur sport en bewegen gemeente Wijk bij Duurstede)
- Aniek van Schaik (coördinator kerngroep Wij(k) Gezond!. Beleidsmedewerker Preventie en Gezondheid gemeente Wijk bij Duurstede)
- Nancy Rietveld (mede-eigenaar Natuurlijk heel leuk)
- Tobias Wijnmaalen (coördinator buurtsportcoaches Stichting Wijksport en JOGG-regisseur)
De gekozen kernthema’s
Het Vitaliteitsakkoord Wij(k) Gezond! is gebaseerd op de ambities uit Sportakkoord 2.0, de thema’s van GALA (Gezond en Actief Leven Akkoord) en de JOGG-aanpak: gezonde jeugd, gezonde toekomst. Er zijn vier kernthema’s geformuleerd waarmee we aan de slag gaan.
1. Bewegen en gezondheid jeugd en jongeren (0-23 jaar)
Vaardig in bewegen:
Meer kinderen en jongeren bewegen dagelijks 1 uur matig intensief én gymmen of sporten 3 x per week. Hierdoor nemen hun motorische vaardigheden toe. Daarnaast draagt bewegen bij aan hun cognitieve, sociale en persoonlijke ontwikkeling. Daarbij ligt de focus op de groep van 0 tot 12 jaar.
Het thema Vaardig in Bewegen streeft naar kansen voor ieder kind en iedere jongere om vaardig en veelzijdig te sporten en bewegen – onder de juiste begeleiding – waarbij plezier en ontwikkeling centraal staan. De basis voor een leven lang sporten en bewegen wordt gelegd in je jeugd. Voor het versterken van die basis is samenwerking van verschillende domeinen cruciaal: sport, onderwijs, kinderopvang, de gemeente en meer. Ouders, sporttrainers, buurtsportcoaches en (vak)leerkrachten zijn samen nodig om dreumes, kind en jongeren met plezier aan het sporten en bewegen te krijgen én te houden.
Voorbeelden
Voor basisschoolkinderen organiseren de buurtsportcoaches diverse activiteiten, zoals de Koningsspelen, Wijkse Spelen en het Wijks Kinderspektakel, Superteamtoernooien en beweeglessen op het kinderdagverblijf. Kind & Co heeft vanuit het sportakkoord een bijdrage ontvangen voor de training ‘Beweegkriebels’ van hun BSO-medewerkers waarmee de kinderen op de BSO gestimuleerd worden om meer en beter te bewegen.
Fysieke en sociale omgeving van jeugd gezonder maken:
Gemeente Wijk bij Duurstede is JOGG-gemeente. JOGG staat voor gezonde jeugd, gezonde toekomst. Binnen JOGG werken gemeenten, maatschappelijke organisaties en bedrijven samen aan een onderbouwde, integrale methodiek: de JOGG-aanpak. Deze aanpak richt zich op kinderen en jongeren van 0 t/m 19 jaar. JOGG wil dat alle kinderen en jongeren in Nederland opgroeien in een gezonde leefomgeving met aandacht voor een gezonde leefstijl. Daarbij ligt de focus op gezond eten, water drinken, genoeg bewegen en goed slapen. Dit draagt bij aan het voorkomen van overgewicht en obesitas en bevordert het welzijn en de gezondheid van de jeugd nu en in de toekomst.
Voorbeelden
Het Vitaliteitsakkoord Wij(k) Gezond! ondersteunt de landelijke JOGG-aanpak en het lokale gezonde leefstijlprogramma ’De Voel Jij Je Lekker Tour’ waar basisscholen jaarlijks aan mee doen. Dit programma biedt een uitgebreide menukaart met lespakketten en activiteiten voor scholen op het gebied van voeding, bewegen, sport, natuur, spelen en moestuinieren. Het Revius Lyceum in Wijk bij Duurstede heeft een bijdrage ontvangen voor het organiseren van een themaweek over Gezond leven voor hun leerlingen. Ook daarin stond bewegen, voeding en een gezonde leefstijl centraal.
2. Ruimte voor sport en bewegen
Bewegen in de openbare ruimte:
Steeds meer mensen sporten en bewegen in de openbare ruimte, bijvoorbeeld wandelen, hardlopen, wielrennen en bootcamp. Om meer mensen te stimuleren dit te doen en het buitenspelen te bevorderen, moeten de bestaande sportparken meer worden benut voor recreatief gebruik en moet de openbare ruimte uitnodigend, inspirerend en beweegvriendelijk zijn ingericht. Onze gemeente ligt in een mooie omgeving en biedt veel groen en ruimte om te bewegen in de openbare ruimte. Het Vitaliteitsakkoord Wij(k) Gezond! stimuleert initiatieven en activiteiten van burgers en organisaties die mensen stimuleren in hun eigen buurt, wijk, dorp of stad naar buiten te gaan.
Voorbeelden
Wijk bij Duurstede is een Doortrapgemeente. Met subsidie van het Vitaliteitsakkoord worden activiteiten opgezet rond fietsveiligheid voor ouderen. Daarmee wordt hun gezondheid gestimuleerd, het vergroot hun mobiliteit in hun directe leefomgeving en het brengt mensen samen en draagt bij aan het voorkomen van eenzaamheid. Ook de ontwikkeling van hardlooproutes in de drie kernen door Stichting Wijksport en Stichting Binding is een goed voorbeeld van versterken van de faciliteiten voor meer bewegen in de openbare ruimte. ‘Natuurlijk heel Leuk’ heeft subsidie ontvangen voor het organiseren van een jaarlijks terugkerende natuurweek voor kinderen aan het einde van de zomervakantie.
Toekomstbestendige sportaccommodaties:
We willen een toekomstbestendige sportinfrastructuur creëren die uitnodigend, faciliterend en toegankelijk is voor iedereen. Belangrijk onderdeel hierbij is het verduurzamen van de sportaccommodaties. Het resultaat, een duurzamere sportinfrastructuur, versterkt het fundament waarop de sport verder kan bouwen. We willen meer verbindingen leggen tussen ruimte voor sport en bewegen en andere relevante domeinen, zoals natuur, energie en wijkontwikkeling. Aanbieders kunnen zich richten op meer samenwerking en multifunctioneler gebruik van hun accommodaties.
Voorbeelden
SVF en Levitas volgen via de Rabobank een traject om te zorgen dat hun vereniging toekomstbestendig is. Stichting Wijksport en SVF in Cothen doen mee aan het verduurzamingstraject Utrechtse Plus.
3. Vitale sportaanbieders
Sociaal veilige sport:
Het thema Sociaal veilige sport heeft als doel een basis te creëren waar iedereen veilig en met plezier kan sporten en sport beleven. Hiermee wordt het fundament van de sport verstevigd. Ongewenste situaties zoals discriminatie en grensoverschrijdend gedrag zijn een bedreiging om met plezier te kunnen sporten. Door sport in de kern veilig en verantwoord te organiseren, waarbij normen worden gesteld in lijn met de huidige maatschappelijke context, dragen we bij aan een sterker fundament. Want iedereen die sport heeft recht op een sociaal veilige omgeving. De basiseisen van sociaal veilige sport vormen de kern. Dit zijn: Gebruik regeling Gratis VOG, Gedragscode Sport, Vertrouwenscontactpersoon en Cursus of e-learning voor trainer-coaches.
Voorbeelden
‘Dansen met een maatje meer’ biedt mensen met een maatje meer de gelegenheid om lekker te bewegen en te dansen in een ongedwongen sfeer. Tijdens de netwerkbijeenkomst van Wij(k) Gezond! verzorgde een integriteitsexpert van NOC*NSF een workshop over sociaal veilige sport voor bestuurders en vertrouwenspersonen van sportverenigingen.
Inclusie en diversiteit:
Iedere inwoner uit de gemeente Wijk bij Duurstede kan een leven lang plezier beleven aan sporten en bewegen. Leeftijd, fysieke of mentale gezondheid, etnische achtergrond of sociale positie vormen hierbij geen belemmering.
Het thema Inclusie en diversiteit gaat over een toegankelijke en laagdrempelige sportsector, waarin iedereen die mee wil doen daadwerkelijk mee kan doen en waarin sprake is van kansengelijkheid in en door sport- en beweegdeelname. Groepen mensen die niet of weinig sporten en bewegen, zoals mensen met een laag inkomen, lage opleiding, of een handicap, gaan dit ook niet snel vanzelf doen. We richten ons op het wegnemen van financiële, sociale en praktische belemmeringen.
We willen aanbod passend en toegankelijk maken en meer mensen verleiden mee te doen. In de verbinding met sociale veiligheid (sociale drempels) en toegankelijkheid van sportaccommodaties (praktische drempels) werken we met dit thema ook aan het versterken van het fundament.
Voorbeelden
Voor kinderen met een beperking heeft ‘Voor Bewegen’ sportlessen verzorgd met steun van Wij(k) Gezond!. Een ander voorbeeld is de workshop Veilig Sportklimaat in combinatie met de toneelvoorstelling ’t is stil aan de overkant. Tijdens deze avond was er aandacht voor kennisoverdracht over LHBTIQ+ in de sport, diversiteit en het ervaren wat een veilig (sport)klimaat betekent en welke rol je als vereniging/aanbieder hierin kunt hebben. Deze avond werd georganiseerd door de verenigingsondersteuner van Wijksport in samenwerking met de lokale Regenboogwerkgroep, kerngroep Wij(k) Gezond, John Blankenstein Foundation.
4. Gezonde omgeving
Gezond gewicht:
Gezond gewicht heeft meerdere aspecten: gezond eten, meer/beter sporten en bewegen aantrekkelijker maken, een gezondere omgeving maken en voor hen die het nodig hebben toegankelijke en passende ondersteuning en zorg bieden. We willen een gedragsverandering teweegbrengen en zijn inmiddels JOGG-gemeente (zie thema bewegen en gezondheid jeugd en jongeren).
Voorbeelden
De Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) is voor een deel gesubsidieerd uit het Vitaliteitsakkoord. Dit geldt ook voor het project ‘bij vaccineren valt wat te leren’ waarbij tijdens de vaccinaties voor kinderen door de GGD voorlichting wordt gegeven door buurtsportcoaches en/of diëtisten. Ook de kinderopvang heeft subsidie gekregen om sporten en bewegen te promoten binnen de kinderopvang en buitenschoolse opvang.
Preventie middelengebruik:
Het alcoholgebruik onder jongeren ligt in onze gemeente beduidend hoger dan in de regio. Dit geldt voor het alcohol drinken op zich en ook voor het ‘bingedrinken’. Ook roken in onze gemeente meer inwoners dan elders in het land. Weerbaar zijn om het gebruik van genotmiddelen te voorkomen is een speerpunt in de preventieagenda’s van de gemeente.
Voorbeelden
Wijksport verzorgde een workshop over een rookvrij sportpark Mariënhoeve voor alle betrokken sportaanbieders. De GGD maakt samen met de gemeente een plan om het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen. Hierbij worden allerlei stakeholders betrokken. Het Revius biedt weerbaarheidstrainingen Rots & Water aan.
Mentale gezondheid:
Vitaliteitsakkoord Wij(k) Gezond! zet zich de komende periode extra in voor het bevorderen van de mentale gezondheid van jongeren. Uit gegevens van de GGD blijkt dat jongeren in Wijk bij Duurstede een groter risico hebben op psychosociale problemen en dat is in coronatijd alleen maar gestegen. Mentale gezondheid gaat over cognitief (denken), emotioneel (voelen) en sociaal welzijn. Ben je mentaal gezond dan voel je je over het geheel genomen tevreden, ben je in staat om te genieten, denk je positief, kun je omgaan met tegenslagen en ben je tevreden met je sociale relaties. Met bewezen effectieve interventies zetten we in op terugdringen van eenzaamheid onder jongeren, inzet van kunst en cultuur, samen buiten spelen en bewegen en sporten voor mensen (en specifiek jongeren) met psychische klachten.
Voorbeelden
Een voorbeeld van een bestaande activiteit is het project Healthy Moves waarbij jongeren en volwassenen door middel van bewegen (runningtherapie), voeding en ontspanning hun fysieke en mentale gezondheid bevorderen. Hierdoor ervaren ze minder stress en krijgen meer energie. Of het initiatief van ‘Vechten tegen Parkinson’ om Parkinsonpatiënten en hun familieleden Qigong-lessen aan te bieden voor meer fysieke en mentale balans.
Gezond en vitaal ouder worden:
Bevorderen van een goede gezondheid en gezonde leefstijl voor ouderen draagt bij aan hun vitaliteit en hun fysieke en mentale gezondheid. Samen leuke dingen doen, samen koken en eten, actief blijven binnen verenigingen en hobbyclubs, meehelpen door vrijwilligerswerk en/of bewegen en sporten houden mensen vitaal en actief. Zo lang mogelijk gezond en vitaal blijven, dat wil toch iedereen?
Voorbeelden
Het programma ‘Gezond & Vitaal ouder worden’ van gemeente en Stichting Wijksport krijgt subsidie voor het organiseren van vitaliteitstesten en het maken van een boekje met alle activiteiten op sport, cultuur en natuur voor 55-plussers. Ook het succesvolle project ‘Eetmaatjes’ van Stichting Binding krijgt een bijdrage om wekelijks gezamenlijke maaltijden te verzorgen door vrijwilligers voor ouderen.
Subsidie aanvragen
De stappen bij het aanvragen van een subsidie:
Subsidie aanvragen 2025
Wijk bij Duurstede, Cothen, Langbroek
Voor de uitvoering van activiteiten en projecten in het kader van het Vitaliteitsakkoord Wij(k) Gezond stelt het Rijk voor 2024 t/m 2026 subsidie beschikbaar. Heeft u een project dat past binnen één van de vier thema’s binnen het Vitaliteitsakkoord? Dan kunt u via dit online formulier een aanvraag doen voor een subsidie. Daarbij is het belangrijk dat u zich houdt aan de criteria die de kerngroep heeft opgesteld. Voor de beoordeling van de aanvragen hanteert de kerngroep dit toetsingskader. De kerngroep zal het beschikbare bedrag zoveel mogelijk over aanvragen verdelen.
Subsidieaanvragen vanaf €1.000
De kerngroep komt in 2025 vier keer bijeen om de subsidieaanvragen te beoordelen en een beslissing te nemen over de ingediende subsidieaanvragen. De uiterste inleverdata voor subsidieaanvragen per ronde staan hieronder weergegeven. Uiterlijk een maand na de sluitingstermijn ontvangt u een reactie van de kerngroep.
Sluitingstermijn subsidieaanvragen 2025
1e ronde 23 maart
2e ronde 15 juni
3e ronde 28 september
4e ronde 31 december
Subsidieaanvragen tot €1.000
Dient u een subsidieaanvraag in met een bedrag tot €1.000 dan wordt de aanvraag sneller beoordeeld. U ontvangt doorgaans uiterlijk binnen vier weken na het indienen van de aanvraag (m.u.v. de zomer- en kerstvakantie) een reactie. Voor de aanvraag gelden dezelfde criteria als voor aanvragen boven €1.000. Via dit online formulier kunt u een subsidieaanvraag indienen.
Verantwoording en vaststelling subsidie 2025
Is uw subsidieaanvraag (gedeeltelijk) toegekend? Dan ontvangen we binnen 4 weken nadat de activiteit/het project is afgerond of anders uiterlijk voor 30 juni 2025 (1e ronde), 31 oktober 2025 (2e ronde), 31 december 2025 (3e ronde) en 31 maart 2026 (4e ronde) graag een korte verantwoording. Hiervoor kunt u deze vragenlijst invullen. Daarnaast ontvangen we graag een aantal foto’s of video(‘s) van de activiteit/het project die we kunnen gebruiken voor de website en/ of andere PR-doeleinden. Ook deze kunt u in de vragenlijst uploaden.
Deadline
De deadline voor de 3e subsidieronde is 28 september 2025.
Criteria
De subsidieaanvraag voldoet aan de volgende criteria:
- De aanvrager is een organisatie en is gevestigd in de gemeente Wijk bij Duurstede.
- De aanvraag past binnen een van de vier kernthema’s.
- De aanvraag wordt gebruikt voor nieuw aanbod of een uitbreiding/verbetering van het bestaande aanbod.
- De aanvraag moet voor de start van de activiteit/ het project ingediend worden.
- Kosten voor catering, aankleding, vermaak of prijzen worden niet vergoed vanuit het Vitaliteitsakkoord.
- U voegt een begroting toe en gebruikt hiervoor dit begrotingsformat . Deze begroting uploadt u in het aanvraagformulier.
- Het online aanvraagformulier is volledig ingevuld en door ons ontvangen.
Beslistermijn
Voor de 3e subsidieronde 2025 ontvangt u uiterlijk 28 oktober 2025 per mail een terugkoppeling van de kerngroep.
Vragen
Heeft u vragen over de subsidieaanvraag dan kunt u contact opnemen met de kerngroep via vitaliteitsakkoord@stichtingwijksport.nl.
Belangenverstrengeling en persoonlijke belangen
Als één van de kerngroepleden zelf direct betrokken is bij een aanvraag dan zal hij/zij niet bij de beoordeling van de aanvraag betrokken worden.
Ondersteuning en vragen
Over het Sportakkoord
Ondersteuning en vragen
Vanuit de kerngroep kunnen we u ook adviseren en ondersteunen in het aanvragen van extra financiering d.m.v. andere fondsen of subsidies. Wilt u gebruik maken van deze ondersteuning? Neem dan contact op met de coördinator van de kerngroep Wij(k) Gezond! via vitaliteitsakkoord@stichtingwijksport.nl.
